[akong column sa Freeman karong adlawa, Pebrero 27, 2021]
Nahimong pabilo sa mga paningkamot ni Dr. Jose “Sir Dodong” Gullas sa pagbuhi ug pagpalambo sa kanta ug kinaiyang Sugbuanon ang pangangkon sa estasyon sa radyo nga nagtingog sa taxi nga iyang gisakyan sa Metro Manila dihang siya pa ang kongresista sa unang distrito sa Sugbo: Gidayeg sa magsisibya ang kompositor sa gitokar nga Tinagalog nga bersiyon sa “Kasadya Ning Taknaa” nga si anhing Levi Celerio.
Niulbo si Sir Dodong nga nahindumom sa karaang reklamo sa mga kompositor sa Sugbo nga gikawat sa taga Manila ang ilang mga kanta.
-o0o-
Duha ka inhustisya ang nahiagoman ni Vicente Rubi, ang tinuod nga kompositor sa Kasadya: Gawas nga wa bahini sa minilyon ka pesos sa royalties sa tanang nipalit ug nipatokar sa iyang kanta sukad niadtong 1933, dul-an sa siyam ka dekada na ang nilabay, gipapas pa gyod ang iyang ngan sa kinopya nga “Ang Pasko ay Sumapit.”
Maong si Rubi ang usa sa unang gipasidunggan ni Sir Dodong sa iyang tinuig nga Halad sa Sugbuanong Kanta ug sa gitukod nga JRG Halad Museum, ang tipiganan sa mga kanta ug kinaiyang Sugbuanon.
-o0o-
Gipasidunggan sab silang Mariano Vestil (nagtagik sa titik sa Kasadya); Ben Zubiri; Minggoy Lopez; Maning Velez; Pilita Corrales; Dulce; Raki Vega; Susan Fuentes; Max Surban; Novo Bono Jr.; Al Commendador; David Calero; Erlinda Dajao; ug Jaime Salazar.
Uban sa higante niyang mga kabilin, ang University of the Visayas (UV) ug The Freeman, ang museum agian sa haya ni Sir Dodong padung sa iyang gipili nga lubnganan duol sa iyang gipatukod nga simbahan sa compound ni Arsobispo Teofilo Camomot.
-o0o-
Sa iyang librong “To Never Forget,” gitug-an ni Sir Dodong giunsa pagtisok sa iyang mga ginikanan sa iyang kasingkasing ang mithi sa paghigugma sa Sugbuanong kanta, arte ug kinaiya. Iyang pasidungog nila ang determinadong paningkamot sa pagpalambo sa ilang kabilin.
Nahibawo si Sir Dodong nga di mausab sa usa lang ka tawo ang kalibotan. Apan naglaom nga ang iyang nasugdan makadasig sa umaabot nga kaliwatan sa pagtikad sa adunahang kabilin sa Sugbo. Karong nitaliwan na, hinaot nga may mopunit ug mopadayon sa tipik lang sa kaliboan ug usa niya ka maayo nga mga buhat. [30] leolastimosaa@gmail.com